Basty bet

«Qazaq tilin latyn álipbıine kóshirý» taqyrybynda dóńgelek ústel PDF Print E-mail

2017 jylǵy 1 qarashada Pavlodar tehnologııalyq kolledjinde  «Rýhanı jańǵyrý.Qoǵamdyq sanany jańǵyrtý» baǵdarlamasy sheńberinde kolledj oqytýshylary men stýdentteri qatysqan «Qazaq tilin latyn álipbıine kóshirý» taqyrybynda dóńgelek ústel ótkizildi.Bul is-sharany áleýmettik-ekonomıkalyq pánder oqytýshylary D.T Baйtlesova jáne A.M.Imanbaeva uйymdastyrdy.

685426544447.jpg

Talqylaý barysynda stýdentter qazaq jazbasynyń damý tarıhy týraly aйtyp ótti. Qazaq tili damý protsesinde naqty tarıhı kezeńder talabyna beйimdele otyryp, birneshe ǵasyrlarda birqatar ózgeristerge ushyraǵany málim.

Qazaq tilin latyn álipbıine kóshirý týraly usynys, jańa álipbıdi ázirleý merzimi jáne qujat aйnalymy men kitap basylymyn aýdarý qazaqstandyqtar úshin kútpegen jaǵdaй emes.Latyn álipbıine kóshý qajettiligi Táýelsizdigimizdiń alǵashqy jyldary qazaqstannyń qoǵam qaйratkerleri jáne lıngvıstıka salasyndaǵy mamandardyń usynysymen bastama alǵan. Alǵashqy ret qazaq tilin ózgertý tıimdiligi 1992 jyly Túrkııada ótken,  burynǵy KSRO aйmaǵynda turyp jatqan túrki tildes halyqtar qatysqan Túrik Kongresinde aйtylǵan edi.

98645444.jpg

Latyn álipbıine kóshý máselesin talqylaý kezinde týyndaйtyn ózekti suraqtardyń biri kelesideй: «Kırıllıtsadan nege bas tartýymyz kerek? Nege latyn álipbıi?  900 jyl qazaqtar qoldanǵan arab tili nege alynbady?».

Barlyq másele álemniń jahandanýynda. Latyn álipbıin jańa tehnologııalarmen, kompьtermen, sapamen baйlanystyrady. Mysaly, álemde  ozyq tehnologııasymen áйgili japon fırmalary óz attaryn latynsha jazýdy jón kóredi.

5568458545.jpg

Sondaй-aq, dóńgelek ústelde latyn  álipbıine kóshýdiń mádenı jáne áleýmettik-saıası aspektileri atalyp ótti.

Sondyqtan, til reformasyn qazaq tilin jańǵyrtý turǵysynda qarastyrý qajet.

Qazaq tiliniń kırıllıtsadan latyn álipbıine kóshýi asa mańyzdy. Latyn álipbıi Qazaqstannyń áleýmettik-mádenı damý nusqasy retinde zaman suranysyna saй keledi.

 

Baйtlesova D.T.

Imanbaeva A.M.

 
© 2008 Павлодарский технологический колледж